Chirurgia szczękowa jest częścią medycyny, łączącej ze sobą części składowe medycyny ogólnej, chirurgii plastycznej i stomatologicznej. Polega na leczeniu chorób jamy ustnej w tym zębów, szczęki, tkanek miękkich oraz twarzoczaszki.
Na oddział chirurgii twarzowo-szczękowej przyjmują skomplikowane przypadki, do których należą na przykład uszkodzenia lub deformacja jamy ustnej. Dotyczy to także kuracji chronicznych stanów zapalnych i usuwania zębów mądrości, eliminacji wad zgryzu, czy umieszczania implantów.
Chirurg szczękowo-twarzowy, nie zajmuje się tym samym, co lekarz dentysta. Mają podobny zakres pracy, ale to zupełnie odmienne dziedziny zabiegowe. Dział stomatologiczny zajmuje się naprawą tylko w obrębie jamy ustnej. Podczas gdy chirurgia szczękowa obejmuje leczenie w zakresie twarzowej części czaszki, a zatem jest bardziej rozległym pojęciem.
CO TO JEST CHIRURGIA SZCZĘKOWA?
Wady zgryzu i zniekształcenia twarzy
Zniekształcenie twarzy na skutek nabytych lub wrodzonych wad zgryzu, takich jak: wysunięta żuchwa, tyłozgryz, zgryz głęboki czy zgryz otwarty to jedne z najpowszechniejszych dolegliwości, w których specjalizuje się chirurgia szczękowa. Deformacja twarzoczaszki może również nastąpić w przypadku urazów mechanicznych – wypadku samochodowego, upadku lub pobicia. Chirurg szczękowo-twarzowy może też polepszyć estetykę twarzy pacjenta, formując pożądany wygląd czy proporcje podbródkowi.
Stany zapalne, torbiel lub guz w obrębie jamy ustnej
Zaangażowanie chirurga szczękowo-twarzowego to konieczne działanie, w przypadku gdy guz lub torbiel występuje niedostępnym miejscu lub w zbliżeniu do zatok szczękowych. Chirurg także leczy stany zapalne kości, pochodzące od zębów.
Implanty zębów
Braki w zębach są rezultatem wielu powodów. Zwykle jest to pomijanie higieny jamy ustnej, cukrzyca czy osteoporoza, wypadek albo palenie tytoniu. Chirurg szczękowo-twarzowy, zapewnia możliwość uzupełnienia ubytków , wszczepiając implanty zębów. Taki zabieg ma dużo zalet, na przykład zapewnia absolutną estetykę i funkcje, podobne do pozostałych zębów.
Złamania kości twarzy
Do złamań może dojść na skutek wypadku, silnego uderzenia albo urazu. Tego rodzaju zabiegi chirurgii twarzowo-szczękowej wykonuje się w miejscowym znieczuleniu. W poważnych przypadkach stosowane jest znieczulenie ogólne. W miejscu złamania zwykle umiejscawiane są odpowiednie protezy, szyny bądź metalowe mikropłytki. Przybierają one różne kształty, ze względu na możliwość nadawania im wybranego kształtu, dla złamanej kości.
Zatrzymane zęby
Zatrzymanie zębów ma miejsce, gdy kończą wzrost, ale nie wychodzą ponad błonę śluzową lub rosną wewnątrz kości. Skutkiem tego jest niebezpieczny stan zapalny, mogą też wypchać pobliskie zęby w inne, co wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami bólowymi. Zazwyczaj zatrzymanie zębów tyczy się ósemek. Chirurg szczękowo-twarzowy gwarantuje ich usunięcie.
Resekcja korzeni zębów
Ten zabieg dotyczy głównie zębów jedno-korzeniowych i jest on konieczny w sytuacji, gdy zmiany w wierzchołku korzenia są powodem stanów zapalnych jamy ustnej. Kwalifikują się też zmiany chorobowe w pobliżu wierzchołka korzenia, zapalanie na skutek utkwienia ciała obcego, rozłamu korzenia zęba z martwą miazgą. Przy resekcji nie ma potrzeby pozbywania się całego zęba. Likwiduje się głównie przyczyny dolegliwości. Usuwany jest zaledwie patologiczny fragment korzenia. Pacjent jest znieczulony na czas zabiegu. Po zlikwidowaniu zakażonej tkanki razem z wierzchołkiem korzenia, zabezpiecza przed wytworzeniem kolejnego stanu zapalnego, dzięki uszczelnieniu kanału i wypełnieniu ubytku.
Chirurgiczne sprowadzenie do łuku zębów
Zazwyczaj odnosi się do kłów. Kiedy ząb, w trakcie rozwoju miał zbyt mało miejsca w szczęce albo został wykrzywiony, ortodontycznie wprowadza się go do łuku zębowego. Po określeniu jego miejsca diagnostyką radiologiczną, odsłania się go chirurgicznie i przykleja zamek ortodontyczny, by wrócił na właściwe miejsce w łuku zębowym.
Plastyka tkanek miękkich i tkanki kostnej
Chirurg szczękowo-twarzowy zajmuje się zabiegami na tkankach miękkich i kostnych, po to by naprawić estetykę żuchwy. Odbywają się także przed wszczepieniem implantów zębowych czy leczeniem protetycznym. Kuracja ma wtedy na celu zlikwidowanie wszelkiego rodzaju zgrubień, fałdek i nierówności, po to by jama ustna realizowała warunki utrzymania ruchomej protezy. Takie zabiegi obejmują też rozszczepienie wyrostka zębodołowego, powiększenie gęstości tkanki kostnej albo polepszenia zatoki szczękowej i dna jamy nosowej.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Na wizytę u chirurga szczękowego niezbędne jest skierowanie. Może być wystawione przez każdego lekarza – nie tylko stomatologa, lecz też lekarza rodzinnego. Jedynie pacjenci w ostrych stanach zapalnych lub po urazach przyjmowani są bez skierowania.
Warto wspomnieć, że chirurgia szczękowo-twarzowa jest możliwa na NFZ w miejscach, mających zawarte umowy na świadczenia z działu chirurgii szczękowej. Czas oczekiwania zwykle zależy od wielkości miasta i ilości pacjentów.